Mùa khô năm 2023-2024, tình hình thời tiết diễn biến rất phức tạp. Theo Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Kon Tum và thông báo cấp dự báo cháy rừng của Ban chỉ đạo công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng cấp tỉnh, hiện nay hầu hết các địa phương trên địa bàn tỉnh Kon Tum nói chung và địa bàn 02 huyện Đăk Glei và Ngọc Hồi nói riêng, cấp dự báo cháy rừng đang ở cấp IV và cấp V (cấp nguy hiểm và cấp cực kỳ nguy hiểm), tình trạng nắng nóng kéo dài, thảm thực bì khô, nỏ, làm gia tăng vật liệu cháy. Trong thời gian này, hoạt động phát đốt nương rẫy của người dân cũng đang được triển khai trên diện rộng, dẫn đến nguy cơ cháy rừng là rất cao và lan nhanh trên tất cả các loại rừng.

Theo chức năng, nhiệm vụ được Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum giao, Đội Kiểm lâm cơ động và Phòng cháy chữa cháy rừng số 2 xác định công tác tập huấn, hướng dẫn, kiểm tra về phòng cháy chữa cháy rừng là nhiệm vụ trọng tâm năm 2024.

Thực hiện Chỉ thị số 04/CT-UBND ngày 19/01/2024 của UBND tỉnh Kon Tum về tăng cường công tác quản lý bảo vệ, phát triển rừng và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) năm 2024 và Văn bản số 1297/UBND-NNTN ngày 16/4/2024 về tiếp tục tăng cường triển khai các giải pháp quản lý, bảo vệ rừng và PCCCR trên địa bàn tỉnh và các Văn bản chỉ đạo của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum về PCCCR. Theo đó, Đội KLCĐ&PCCCR số 2 đã chủ động xây dựng Kế hoạch số 19/KH-KLCĐ ngày 28/3/2024 về tập huấn, hướng dẫn, kiểm tra công tác PCCCR từ ngày 09/4/2024 đến 19/4/2024 đối với 04 đơn vị chủ rừng đóng chân trên địa bàn 02 huyện Đăk Glei và Ngọc Hồi, đó là: Ban quản lý Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Linh; Ban quản lý rừng Phòng hộ Đăk Glei, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đăk Glei, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Ngọc Hồi, nhằm tăng cường các biện pháp trong công tác PCCCR, ngăn chặn có hiệu quả nạn cháy rừng xảy ra.

Họp triển khai các nội dung tập huấn, hướng dẫn, kiểm tra công tác PCCCR

Đội Kiểm lâm cơ động và Phòng cháy chữa cháy rừng số 2 đã chỉ đạo bộ phận nghiệp vụ biên soạn tài liệu, nội dung liên quan đến công tác PCCCR trình chiếu Powerpoint để tập huấn, hướng dẫn, nhằm tạo ra các hiệu ứng sinh động thu hút người nghe, làm cho người nghe dễ tiếp thu, lĩnh hội được những kiến thức cơ bản về công tác PCCCR như: Các giải pháp về tổ chức triển khai thực hiện, tuyên truyền, dự báo cháy rừng và biện pháp kỹ thuật PCCCR...

Nội dụng tập huấn, hướng dẫn gồm có 5 phần chính: Các Văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực PCCCR; Những kiến thức cơ bản về công tác phòng cháy chữa cháy rừng; phương pháp xây dựng Phương án PCCCR đối với chủ rừng là tổ chức, đối với chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân; các câu hỏi trắc nghiệp, câu hỏi tình huống liên quan đến công tác PCCCR và cuối cùng trình chiếu các video Clip trực quan liên quan đến phương pháp và phương tiện chữa cháy rừng.

Đối tượng tập huấn, hướng dẫn là các cán bộ của chủ rừng: Giám đốc và các Phó Giám đốc Lâm trường; Đội trưởng, Phó Đội trưởng bảo vệ rừng và PCCCR; Chốt trưởng và các Phó Chốt trưởng bảo vệ rừng. Qua buổi tập huấn, hướng dẫn và kiểm tra các cán bộ bảo vệ rừng của chủ rừng hầu hết nắm bắt được những kiến thức cơ bản, cần thiết về PCCCR để có thể tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả trong thực tiễn. Các đối tượng được tập huấn, hướng dẫn là những thành phần như một “Cầu nối” và là “Mắt xích” hết sức quan trọng giữa người dân với lực lượng Kiểm lâm. Những kiến thức cán bộ của chủ rừng tiếp thu, lĩnh hội được sẽ được truyền đạt lại cho người dân thông qua các cuộc tuyên truyền trực tiếp tại thôn, làng. Từ đó, người dân nắm, hiểu được những kiến thức, những quy định về PCCCR, nhằm nâng cao nhận thức của người dân lên một bước và thực hiện có hiệu quả, nhất là việc chủ động xử lý thực bì, làm giảm vật liệu cháy; xác định cụ thể các vùng trọng điểm có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao để chủ động bố trí nguồn nhân lực, vật lực sẵn sàng ngăn chặn và xử lý kịp thời các vụ cháy rừng. Đồng thời, tăng cường công tác tuần tra, canh gác, kiểm soát chặt chẽ người ra vào những khu vực này; tổ chức trực ban, phân công lực lượng ứng trực 24/24 giờ trong suốt mùa khô (kể cả ngày lễ, thứ 7, chủ nhật) để kịp thời phát hiện điểm cháy khi mới phát sinh, huy động lực lượng khống chế và dập tắt không để xảy ra cháy lớn.

Kết quả đợt tập huấn, hướng dẫn hầu hết các đơn vị chủ rừng đánh giá rất cao phương pháp truyền đạt những kiến thức rất cô đọng, xúc tích, dễ hiểu, dễ nắm bắt, dễ vận dụng vào trong thực tiễn. Đặc biệt là phần “Tương tác” trao đổi rất sôi động, những câu hỏi được người nghe đưa ra yêu cầu phân tích, mổ xẻ đúng với các quy định của pháp luật và tình hình thực tế. Các đơn vị chủ rừng đề nghị trong thời gian tới tiếp tục tổ chức triển khai công tác tập huấn, hướng dẫn về PCCCR cho các cán bộ làm công tác quản lý bảo vệ rừng ở cơ sở có dịp được tiếp thu những kiến thức, kỹ năng để tuyên truyền trực tiếp cho người dân.

Hoạt động tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ PCCCR cho các đơn vị chủ rừng

Bên cạnh đó, để chủ động trong công tác PCCCR, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra, Đội đã chỉ đạo Kiểm lâm địa bàn chính phối hợp chặt chẽ với Kiểm lâm địa bàn hỗ trợ luôn bám sát địa bàn để chủ động tham mưu cho UBND các xã, thị trấn trong việc kiểm tra, đôn đốc chủ rừng, Nhân dân và các hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư nhận khoán bảo vệ rừng trong công tác PCCCR. Tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức người dân về tác hại của cháy rừng; nắm được phương châm “Phòng là chính”; kiểm tra, đôn đốc và hướng dẫn kiểm soát việc sử dụng lửa trong rừng và gần rừng của người dân, nhất là hoạt động đốt nương làm rẫy; dừng ngay các hoạt động dùng lửa để xử lý thực bì và những hành vi dùng lửa khác có nguy cơ cháy rừng trong thời kỳ cao điểm mùa khô.

Thường xuyên cập nhật cấp dự báo cháy rừng của Ban chỉ đạo cấp tỉnh 10 ngày/lần (quy định tại Quyết định số 25/2022/QĐ-UBND ngày 12/7/2022 của UBND tỉnh Kon Tum về ban hành cấp dự báo cháy rừng và bảng tra cấp dự báo cháy rừng); theo dõi thông tin cảnh báo cháy rừng trên hệ thống thông tin cảnh báo cháy sớm của Cục Kiểm lâm; thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng; thông báo đến các xã và các đơn vị chủ rừng, người dân biết để có biện pháp phòng cháy hiệu quả. Thực hiện nghiêm chế độ thông tin, báo cáo kịp thời các vụ cháy rừng (quy định tại Thông tư số 25/2019/TT-BNNPTNT ngày 27/12/2019 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định về PCCCR).

Kiểm tra trên thực địa công tác phòng cháy chữa cháy rừng

Kết quả mùa khô 2023-2024 trên địa bàn phụ trách không xảy ra cháy rừng gây thiệt hại đến tài nguyên rừng. Tuy nhiên, qua đợt kiểm tra, Đồng chí Huỳnh Dũng - Đội trưởng, Trưởng Đoàn công tác cũng đã kịp thời nhắc nhở những tồn tại, hạn chế trong công tác PCCCR của các đơn vị chủ rừng để có biện pháp khắc phục trong thời gian tới, đồng chí nhất mạnh: Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp theo chỉ đạo của UBND tỉnh về công tác PCCCR, trọng tâm là Chỉ thị số 04/CT-UBND.

Tăng cường kiểm tra, giám sát ở cơ sở, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên trong suốt thời kỳ cao điểm mùa khô. Chủ động bố trí lực lượng, phương tiện đủ khả năng ứng phó với tình huống cháy rừng xảy ra. Rà soát phương án PCCCR đã xây dựng; xác định cụ thể các vùng trọng điểm có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao để chủ động xử lý thực bì, làm giảm vật liệu cháy, đồng thời tăng cường tuần tra, canh gác, kiểm soát chặt chẽ người ra vào những khu vực này. Tổ chức trực ban trong suốt mùa khô.

Đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân; kiểm tra, đôn đốc và hướng dẫn kiểm soát việc sử dụng lửa trong rừng và ven rừng, nhất là hoạt động phát đốt nương làm rẫy; dừng ngay các hoạt động dùng lửa để xử lý thực bì và những hành vi dùng lửa khác. Phối hợp triển khai tốt công tác PCCCR giữa các lực lượng chức năng theo các Quy chế đã ký kết, trong đó Đội Kiểm lâm có động và phòng cháy chữa cháy rừng số 2 chuẩn bị sẵn sàng dụng cụ, phương tiện đã được Chi cục Kiểm lâm cấp để hỗ trợ cho các đơn vị chủ rừng khi có cháy rừng xảy ra.  

Nhằm phát huy những kết quả đã đạt được trong công tác PCCCR, trong thời gian tới, Đội tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị, Công điện của UBND tỉnh; các Văn bản chỉ đạo của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum về công tác PCCCR, tích cực chủ động hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các đơn vị chủ rừng trong công tác PCCCR, phải triệt để thực hiện tốt Phương châm: “Phòng cháy rừng là chính, chữa cháy rừng phải khẩn trương, kịp thời, triệt để, hiệu quả và an toàn” cùng với nguyên tắc “4 tại chỗ”: chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ và hậu cần tại chỗ và "4 sẵn sàng": sẵn sàng lực lượng, sẵn sàng phương tiện, sẵn sàng chỉ huy, sẵn sàng hậu cần, quyết tâm ngăn chặn và hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại tài nguyên rừng do cháy rừng gây ra trên địa bàn quản lý.

Minh Châu