Tăng cường bảo vệ các loài chim hoang dã khi mùa di cư đến

20/10/2022 14:15:00

Việt Nam được đánh giá là một trong những khu vực quan trọng bậc nhất trong mạng lưới các tuyến đường bay chim di cư và các loài chim đặc hữu, với 63 vùng chim quan trọng toàn cầu và 07 vùng chim đặc hữu; các vùng chim hoang dã, di cư đã tạo nên các giá trị thiên nhiên quan trọng, góp phần bảo tồn thiên nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển du lịch và xây dựng hình ảnh đất nước Việt Nam.

     Hiện nay, ở nước ta đã ghi nhận được hơn 900 loài chim, trong đó 99 loài cần quan tâm bảo tồn, 10 loài cực kỳ nguy cấp, 17 loài nguy cấp, 24 loài sắp nguy cấp và 48 loài sắp bị đe dọa.

     Tình trạng săn bắt, tiêu thụ, tận diệt, phá hủy sinh cảnh của các loài chim hoang dã, di cư hiện nay đang diễn ra nghiêm trọng tại nhiều địa phương, ảnh hưởng tiêu cực đến đa dạng sinh học, môi trường. Hệ lụy của hành động đó là dẫn đến việc thay đổi môi trường sống và hệ sinh thái, làm suy giảm số lượng, thành phần các loài chim hoang dã, di cư; một số loài chim di cư đã không còn xuất hiện trong các mùa chim di cư đến Việt Nam.

     Đồng thời, ảnh hưởng đến việc thực thi các cam kết quốc tế về bảo tồn đa dạng sinh học, Hiệp định về Đối tác Đường bay chim nước di cư tuyến Úc - Đông Á (EAAFP) mà Việt Nam là thành viên.

     Để từng bước giải quyết vấn nạn này, Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể, hệ thống thành các văn bản như: Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 23/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp cấp bách quản lý động vật hoang dã; Quyết định số 149/QĐ-TTg ngày 28/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 17/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ về các giải pháp cấp bách để bảo tồn các loài chim hoang dã, di cư tại Việt Nam; Nghị định 45/2022/NĐ-CP ngày 07/7/2022 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, trong đó có bao gồm một số quy định về hành vi, mức xử phạt và các biện pháp khắc phục hậu quả đối với một số vi phạm liên quan đến động vật hoang dã; Văn bản số 6461/BNN-TCLN ngày 27/9/2022 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường công tác bảo vệ chim hoang dã, chim di cư...và các văn bản khác có liên quan.

    Mục tiêu hướng đến là bảo tồn được hệ sinh thái tự nhiên và đa dạng sinh học; bảo vệ được các loài hoang dã, đặc biệt là các loài nguy cấp, quý, hiếm, loài di cư; không có thêm loài hoang dã bị tuyệt chủng...

     Các văn bản triển khai đề cập đến nhiều giải pháp, trong đó có thể kể đến một số giải pháp như sau:

     Thứ nhất, nâng cao hiệu lực hiệu quả quản lý nhà nước về động vật hoang dã, hoàn thiện chính sách, pháp luật, thể chế quản lý, tăng cường năng lực thực thi pháp luật về đa dạng sinh học

     Thứ hai, tăng cường tuyên truyền pháp luật bảo vệ động vật hoang dã; vận động người dân không thực hiện các hành vi săn, bắt, bẫy, mua, bán, vận chuyển, kinh doanh, tàng trữ, tiêu thụ trái pháp luật các loài chim hoang dã, di cư; chủ động tố giác các đối tượng vi phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ các loài chim hoang dã, di cư.

     Thứ ba, cơ quan kiểm lâm chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan trên địa bàn tăng cường tuần tra, kiểm soát các khu vực trọng điểm về săn, bắt, buôn bán, tiêu thụ các loài chim hoang dã, di cư; kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi săn, bắt, bẫy, giết mổ, vận chuyển, kinh doanh, chế biến, tàng trữ trái pháp luật các loài chim hoang dã, di cư; tổ chức triệt phá các tụ điểm kinh doanh trái pháp luật các loài chim hoang dã, di cư trên địa bàn.

     Thứ tư, cơ quan thú y và các cơ quan có liên quan có trách nhiệm tăng cường theo dõi, phát hiện, xử lý các bệnh, dịch có nguồn gốc từ chim hoang dã, di cư lây lan, ảnh hưởng tới sức khỏe con người, gia súc, gia cầm.

     Thứ năm, nêu cao trách nhiệm của mỗi địa phương; cần chủ động triển khai, hướng dẫn các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, buôn bán sinh vật cảnh trên địa bàn ký cam kết không mua, bán, trưng bày, quảng cáo mẫu vật động vật hoang đã không có nguồn gốc hợp pháp; xử lý nghiêm các cá nhân, cơ sở kinh doanh vi phạm quy định.

     Nhìn chung, để nỗ lực bảo vệ các loài động vật hoang dã, các loài chim di cư và đảm bảo sự đa dạng sinh học, môi trường sinh thái, giải pháp lâu dài tốt nhất là thắt chặt công tác quản lý và tăng cường hiệu quả thực thi pháp luật về động vật hoang dã; làm sao để bảo đảm những chế tài nghiêm khắc này được thực thi bởi sự nỗ lực và quyết tâm của các cơ quan chức năng trong công tác đấu tranh ngăn chặn tội phạm về động vật hoang dã và đưa những đối tượng vi phạm ra xét xử.

Uyên Anh